İhracat Rehberi

İhracat, en basit şekliyle bir malın bir ülkeden başka bir ülkeye satılması ve gönderilmesi olarak ifade edilebilir.

Gümrük Kanunu’na göre ihracat, bir ülkede serbest dolaşımda bulunan eşyaların ihraç amacıyla başka bir ülkeye gönderilmesidir.

Hizmetler de mallar gibi ihraç edilebilir mi?

Hizmetler de mallar gibi ihraç edilebilir. Ancak Türkiye’den başka bir ülkeye yapılan hizmet transferinin ihracat sayılması için, bu hizmetin yurtdışındaki bir müşteriye verilmesi ve hizmeti alan kişinin bu hizmetten yurtdışında faydalanması gereklidir.

Yurt dışındaki müşterinize Türkiye’den hizmet ihraç ediyorsanız, iki ülke arasında fiziki olarak bir eşya hareketi gerçekleşmez. Bu yüzden, yurtdışına sattığınız hizmetin Türkiye’den çıkışı ile ilgili olarak gümrükte herhangi bir işlem yapmanıza gerek yoktur.

 İhraç edeceğiniz eşyanın Türkiye’de üretilmiş olması gerekir mi?

Bir eşyanın ihraç edilebilmesi için Türkiye’de üretilmiş olması gerekli değildir. Başka bir ülkeden Türkiye’ye getirdiğiniz veya yurt içinde başkasından satın aldığınız bir eşyayı da ihraç edebilirsiniz.

Türkiye’den yurt dışı edilen her eşya ihraç edilmiş sayılır mı?

Hayır, Türkiye’den yurt dışı edilen her eşya ihraç edilmiş sayılmaz. Bir eşya çıkışının ihracat sayılması için satılmak ve eşya bedeli tahsil edilmek suretiyle yurt dışına çıkarılması; başka bir ifadeyle, iki ülke arasında ticarete konu edilmesi gerekir. Örneğin, yurt dışında tamir görmek veya sergilenmek üzere çıkan eşya, iki ülke arasında bir alım-satım işlemine konu olmadığı için, ihraç edilmiş sayılmaz.

Bir eşyanın yurt dışına çıkışının ihracat sayılması için, eşyanın fiziki olarak ülke sınırlarını terk etmesi gerekir mi?

Evet, gerekir. Bir eşyanın yurt dışına çıkışının ihracat sayılması için o eşyanın fiziki olarak da Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkması zorunludur. Bir eşya karayoluyla veya demiryoluyla yurt dışına çıkıyorsa kara sınırından geçerek yurt dışına çıktığı zaman; denizyoluyla veya havayoluyla yurt dışına çıkıyorsa yüklendiği gemi veya uçak hareket ettiği zaman ihraç edilmiş sayılır.

Ayrıca, Türkiye’deki serbest bölgelere mal teslim edilmesi de ihracat sayılmaktadır.

İhracat, ülkeye döviz kazandıran bir faaliyettir. İhracatın sağladığı avantajların başında, yaygın kullanımıyla “vergi iadesi” olarak bilinen vergi istisnaları yer almaktadır. Belirli şartlar altında yapılan ihracatlarda ÖTV ve KDV istisnasından yararlanarak o eşya için ödediğiniz ÖTV ve KDV’yi ihracat gerçekleştikten sonra geri alabilirsiniz. Bunun yanı sıra, ayrıca, ihracatta gümrük vergisi uygulanmaması esastır. İhraç ettiğiniz mallar için gümrük vergisi ödemezsiniz.

İhracat nedeniyle ödediğiniz vergileri nasıl geri alabilirsiniz?

İhracat nedeniyle ödediğiniz KDV’yi geri alabilmeniz için, ihraç ettiğiniz malın, yurtdışındaki bir müşteriye veya serbest bölgedeki bir alıcıya teslim edilmesi ve malın Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye ulaşmış olması gereklidir.

İhracattan doğan vergi iadesini alabilmeniz için öncelikle fiili ihracatın gerçekleşmesi ve ihracat prosedürünün tamamlanması gereklidir. İhraç eşyası, ihracata ilişkin gümrük beyannamesinin tescil edildiği sırada bulunduğu durumu ve niteliğini koruyarak Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmesi koşuluyla fiilen ihraç edilmiş sayılır. 

Bunun yanı sıra, imalatçılar tarafından ihraç edilmek üzere ihracatçıya teslim edilen mallar, 3 ay içinde ihraç edilirse ihracat istisnası kapsamına girer ve KDV iadesinden yararlanır.  İhracat, belirlenen süre içinde haklı ve zorunlu nedenlerle gerçekleştirilememiş ise, ihracatçılar  süre uzatımı talebi için 3 aylık sürenin bitiminden itibaren en geç on beş gün içinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’na veya Bakanlığın uygun gördüğü vergi dairelerine başvurarak 3 aya kadar ek süre talep edebilirler. 

İhracat nedeniyle ödediğiniz ÖTV’yi geri alabilmeniz için, ihraç ettiğiniz malın, yurtdışındaki bir müşteriye teslim edilmesi ve Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkmış olması gereklidir.

ÖTV Kanunu hükümleri uyarınca, serbest bölgelere yapılan ihracatlarda ÖTV iadesi alınamadığını hatırlatmak isteriz

Ülkemizde, ihracat yapabilmek için, özel bir izin veya lisans alınması gerekli değildir. 

Bir vergi numarasına sahip olan tüm gerçek veya tüzel kişiler ihraç edecekleri ürünle ilgili olan ihracatçı birliğine üye olarak ihracat yapabilirler.

Vergi numaranız yoksa vergi dairelerine başvurarak vergi numarası alabilirsiniz.

İhracatı devlet tarafından yasaklanmamış olan bütün malları ihraç edebilirsiniz.Bazı malları ihraç edebilmeniz için ise belirli kamu kurumlarından izin almanız gereklidir. Örneğin, askeri bir malzeme ihraç etmek istiyorsanız öncelikle Milli Savunma Bakanlığı’ndan izin almalısınız

İhracat yapmaya karar verdiğinizde, ilk olarak malınızın ihracının yasak olup olmadığını ya da bu malı ihraç edebilmek için bir izin alınmasının gerekli olup olmadığını tespit etmek gerekmektedir.

İhracı yasak olan mallar;

İhracı ön izne tabi mallar listesi düzenli olarak yayımlanmaktadır.

Temel kural olarak ihracat yapmak için gümrük beyanında bulunmanız, bunun için de bir gümrük beyannamesi veya gümrük beyannamesi kullanılan bir belgeyi ve ihraç ettiğiniz malın faturasını gümrüğe sunmanız yeterlidir.

Ancak, gümrük beyannamesi ve faturanın yanı sıra, aşağıda belirtilen durumlarda, gümrüğe sunmanız gereken başka belgeler de vardır.

Bu belgeler:

  • • Eşyanızın ihracatı için herhangi bir kurumdan izin almanız gerekip gerekmediğine;
  • • İhracatınızın Gümrük Birliği ya da tercihli ticaret anlaşmaları kapsamına girip girmediğine;
  • • İhraç edeceğiniz ürünün gideceği ülkede herhangi bir kısıtlamaya ve belgelendirmeye tabi olup olmadığına;
  • • İhraç edeceğiniz ürünün gümrük idaresinden başka kurumların kontrolüne tabi olup olmadığına,

Göre farklılık gösterir.

İhracat bağlantısı kurduğunuz yurt dışındaki alıcınız, ürünü satın alıp almamaya karar vermeden önce ürünün numunesini görmek isteyebilir.

Numune, belli bir tür eşyayı temsil eden ve sunuş şekli ve miktarı belli bir tür veya nitelikteki eşya için sipariş vermekten başka bir amaç için kullanılması mümkün olmayan her türlü madde veya örnek anlamına gelir.

Numunelerin gümrük işlemleri yapılırken, standart bir ithalat veya ihracat işleminden farklı ve daha kolaylaştırılmış bir şekilde Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) adı verilen bir beyanname kullanılmaktadır.

Gümrük işlemleri, “Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri” ifadesinin kısaltması olan BİLGE yazılımı kullanılarak elektronik ortamda yürütülmektedir. BİLGE sistemi, eşyanın gümrük sahasına girişinden çıkışına kadar tüm gümrük işlemlerinin gerçek zamanlı olarak bilgisayar ortamında yürütülmesini sağlayan bir yazılımdır. BİLGE sistemine giriş yapabilmek için bir kullanıcı koduna, şifreye ve aynı zamanda bir elektronik imzaya ihtiyacınız olacaktır. Kişiye özel olarak üretilen ve gizli tutulması gereken bir kod olan BİLGE Kullanıcı Kodu gümrük idaresinden temin edilmektedir.

Gümrük işlemleriniz sizin adınıza bir gümrük müşaviri tarafından yürütülecekse, gümrük müşaviriniz kendi kullanıcı kodunu ve şifresini kullanarak BİLGE sistemine erişim sağlayacağından, sizin ayrıca bir kullanıcı kodu ve şifre alarak BİLGE sistemine erişim sağlamanıza gerek kalmayacaktır.

BİLGE sistemine erişiminiz sağlandıktan sonra, firmanıza ait belirli bilgilerin gümrük idarelerinde bulunan Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemi’ne kaydedilmesi gereklidir. Gümrük işlemlerinizi siz kendiniz de yapsanız, sizi temsil eden gümrük müşaviriniz de yapsa, firmanıza ait bilgilerin Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemi’ne kaydedilmesi zorunludur. Aksi takdirde, BİLGE sisteminde gümrük işlemi yapamazsınız. BİLGE sistemine kendiniz veya gümrük müşaviriniz tarafından erişim sağlanması ve firmanıza ait bilgilerin Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemi ’ne kaydedilmesi sonucunda sizi gümrük idaresinde işlem yapmaya hazır hale gelmiş olursunuz. 

İhracat gümrük işlemlerinin ilk adımında, Türkiye’den eşya ihraç edeceğinizi ve buna ilişkin bilgileri gümrük idaresine bildirmeniz gerekir. Bu bildirim gümrük mevzuatında “gümrük beyanı” olarak adlandırılır. Bu beyan yazılı olarak gümrük beyannamesi aracılığı ile BİLGE sistemi üzerinden yapılır.

Ekranlarda yer alan ve doldurulması zorunlu olan tüm alanlara istenilen bilgiler girildikten sonra beyanname gümrük bilgisayar sistemine kaydedilir. Gümrük beyanınızın bu şekilde gümrük idaresi kayıtlarına aktarılmasına “beyanname tescili” denir. BİLGE sistemine kaydedilen gümrük beyannamesine sistem tarafından değişmez bir tescil numarası verilir.

Gümrük bilgisayar sisteminde oluşturduğunuz gümrük beyannamesine ait bilgiler İhracatçı Birliği onayını almak üzere, elektronik olarak ilgili ihracatçı birliğine iletilecektir. İhracatçı Birliği onayı alındıktan sonra gümrük işlemlerine devam edebilirsiniz..

İhracatınıza ilişkin bilgileri gümrük bilgisayar sistemine bu şekilde kaydetmenizden sonra, gümrük müdürlüğü verdiğiniz bilgilerin doğruluğunu kontrol edecektir.

Gümrük müdürlüğü belli durumlarda ihraç ettiğiniz malı görmek ve incelemek, FİZİKİ MUAYENE yapmak isteyebilir.

Gümrük müdürlüğü ihraç edeceğiniz mallar için verdiğiniz gümrük beyanı ile ilgili kontrollerini tamamladığında malın yurt dışına çıkmasına izin verilir. 

İhracat gümrük işlemlerinizi yaparken, ihracat işlemlerinin gümrük idaresinde zaman ve maliyet kaybı yaratmadan tamamlanması için geliştirilmiş olan bazı kolaylıklardan yararlanmanız mümkündür. Bu konuda daha detaylı bilgi almak için Tek Pencere Sistemi  ve Yetkilendirilmiş Yükümlü konuları incelenebilir

İhracatın tamamlanması için ihracata dair bir gümrük beyanı yapmanız ve gümrük müdürlüğünün bu beyanın doğruluğunu kontrol etmesi yeterli değildir.

İhraç eşyasını alıcı ülkeye ulaştıracak olan taşıyıcının, malı yüklediğini ve nakledeceği taşıtla birlikte yurt dışına çıkaracağını gümrük müdürlüğüne bildirmesi gereklidir. Taşıtın yurt dışına çıkışından önce taşıtın işleticisinin veya temsilcisinin gümrük idaresine yaptığı bu bildirime “çıkış bildirimi” denir. Çıkış bildiriminde kayıtlı olan bilgiler, eşyanın taşınması ile sizin yaptığınız yazılı gümrük beyanının ilişkilendirilebilmesini sağlar. 

İhracatın tamamlanması için, fiili ihracatın gerçekleşmesi, yani ihraç eşyanızın yüklü olduğu taşıtla birlikte Türkiye Gümrük Bölgesi’ni terk etmesi gerekir. Karayoluyla ihraç ettiğiniz eşyayı taşıyan TIR’ın veya trenin kara sınır kapısından çıkış yapması, denizyoluyla ihraç ettiğiniz eşyayı taşıyan geminin tüm yükünü alarak limandan ayrılması, havayoluyla ihraç ettiğiniz eşyayı taşıyan uçağın havalimanından kalkarak ülke dışına çıkması ile fiili ihracat gerçekleşmiş ve ihracat tamamlanmış olur.

Gümrük müdürlüğü malın yurt dışına çıkarılacağını belirten çıkış bildirimini onayladığında ihracat için verdiğiniz gümrük beyannamesinin işlemleri tamamlanmış olur. İhracatın tamamlanmasını sağlayacak son adımda ise, ihracatınıza ait gümrük beyannamesi gümrük müdürlükleri tarafından bilgisayar sisteminde kapatılacaktır.

İhracat tamamlandıktan ve gümrük beyannamesi kapatıldıktan sonra, bu ihracatı yaptığınız için hak kazandığınız vergi iadesini talep etmek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığına başvurabilirsiniz..

İhracatını gerçekleştirdiğiniz eşya, alıcı ülkenin gümrük idaresine veya müşterinize ulaştığı zaman, o ülkenin resmi makamları veya müşteriniz tarafından çeşitli sebeplerle kabul edilmeyerek geri gönderilebilir.

Geri gelen eşyanızı, belirli koşulların gerçekleşmiş olması durumunda, ithalatta alınması gereken vergilerden muaf olarak ithal etmeniz mümkündür.

  • - Öncelikle, eşyanızın Türkiye’den ihracatından itibaren 3 yıllık bir süre içinde geri gelmiş olması gereklidir. Beklenmeyen hallerin ortaya çıkması veya zorunlu nedenlerin varlığı halinde bu sürenin uzatılması mümkündür. Buradaki 3 yıllık süre hesaplanırken eşyanın Türkiye’den çıkışındaki fiili ihracat tarihi esas alınır. Eşyanın üç yıllık süreyi veya üç yıllık sürenin üzerinde gümrük idaresince uzatılan süre varsa bu süreyi aşarak Türkiye’ye geri getirilmesi halinde ise, gümrük idaresi tarafından usulsüzlük cezası uygulanarak ve gümrük vergileri tahsil edilerek ithalat tamamlanacaktır.
  • - İkinci koşul olarak, geri gelen eşyanın Türkiye’den çıkarken bulunduğu durum ve niteliğini geri geldiği sırada aynen muhafaza ediyor olması gerekir. Başka bir ifadeyle, eşyanız Türkiye’den çıktığı haliyle geri gelmeli; herhangi bir değişikliğe uğramamış olmalıdır. Geri gelen eşyanın ithal edilmesi için vereceğiniz gümrük beyannamesinde, eşyanın Türkiye’den çıkışı sırasında düzenlenmiş olan ihracat beyannamesine ait bilgileri de vermeniz gereklidir. Böylece, gümrük idaresi iki beyannamedeki bilgileri karşılaştırma ve eşyanın değişip değişmediğini kontrol etme imkanı bulacaktır. 
  • - Geri gelen eşyanın ithalatında vergi muafiyeti uygulanması için yerine getirilmesi gereken başka bir koşul daha vardır:  Eşyanın ihracatı nedeniyle yararlandığınız hak ve menfaatleri iade ettiğinizi belgelendirmeniz ve gümrük beyannamesi ekinde bu belgelere yer vermeniz gerekir. Geri gelen eşyanın Türkiye’den ihraç edilmiş olması nedeniyle KDV ve ÖTV iadesinden yararlanmış iseniz, gümrük idaresi tarafından KDV ve ÖTV tahsil edilecektir. 

Standart bir ihracat işleminde eşyanızı yurt dışındaki müşterinize satar, bu durumu müşteriniz adına düzenlediğiniz ticari faturanız ile belgeler, gümrük beyanında bulunarak eşyanızı yurt dışı eder, eşyanızın uluslararası taşımacılık kurallarına uygun olarak nakledilmesini sağlarsınız. Ancak bu standarda istisna oluşturan bazı ihracat işlemleri bulunmaktadır. Farklı bir yöntemle gümrük beyanı yapılması; eşyanın miktar ve niteliğinin, taşınma biçiminin veya yapılan ticaret şeklinin özellik arz etmesi gibi nedenlerle istisna oluşturan bu ihracat şekilleri ile ilgili açıklamaları aşağıdaki başlıklarda bulabilirsiniz.

Hızlı kargo taşımacılığı kapsamında ihracat:

Hızlı kargo firmaları veya PTT ile göndereceğiniz, ağırlığı 300 kg’ı geçmeyen ve değeri 15.000 Avro’dan fazla olmayan eşyayı, hızlı kargo taşımacılığından faydalanarak ihraç edebilirsiniz. Hızlı kargo firmaları, Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) vererek eşyayı sizin adınıza eşyayı gümrüğe beyan ederler. Böylece taşıma ücreti dışında gümrük müşavirlik ücreti ya da ihracatçı birliğine üyelik aidatı ödemeksizin ve ihracatta ihracatçı birliği onayı aranmaksızın eşyanızı ihraç edebilir, KDV iadesi alma imkânından da faydalanabilirsiniz.

Özel fatura kapsamında ihracat

Özel fatura gümrük beyannamesi yerine kullanılan bir belgedir.

Türkiye’de ikamet etmeyen yolcular, özel fatura ile KDV ihracat istisnası izin belgesi bulunan firmalardan, döviz karşılığında satın aldıkları eşya için düzenlettikleri Özel Fatura’yı kullanarak gümrük beyanında bulunabilir ve eşyanın yurt dışı edilmesi sırasında gümrük işlemlerini bu belge üzerinden tamamlayabilirler.

Özel Fatura, malın yurt dışına çıkışı sırasında, özel fatura onaylama yetkisi verilmiş olan gümrük idaresi tarafından onaylanır. Bütün gümrükler Özel Fatura onaylamaya yetkili değildir. 

Özel Fatura kapsamındaki eşyanın bizzat alıcının beraberinde Türkiye’den çıkış yapması zorunlu değildir. Bu nedenle, özel faturanın gümrük idaresinde eşyanın satıcısı tarafından onaylatılması mümkün olduğu gibi, alıcısı tarafından onaylatılması veya hızlı kargo kapsamında taşınması halinde taşıyıcı firma tarafından onaylatılması da mümkündür.

 Bedelsiz ihracat

“Bedelsiz İhracat” olarak adlandırılan eşya çıkışlarında, eşya bir alım-satıma konu olmadığı gibi, eşya bedeli olarak yurt dışındaki alıcı tarafından Türkiye’deki göndericiye bir ödeme yapılmaz.

Bedelsiz ihracat konusundaki yasal düzenlemeler Ticaret Bakanlığı tarafından yapılır.

Buna göre, bedelsiz ihracat olarak kabul edilen eşya çıkışları aşağıda sıralanmaktadır:

  • a) Gerçek veya tüzel kişiler tarafından götürülen veya gönderilen hediyeler, miktarı ticari teamüllere uygun numuneler ile reklam ve tanıtım malları, yeniden kullanıma veya geri dönüşüme konu ithal edilmiş mal ve ambalaj malzemeleri,
  • b) Daha önce usulüne uygun olarak ihraç edilmiş malların bedelsiz gönderilmesi ticari örf ve adetlere uygun parçaları, fireleri ile garantili olarak ihraç edilen malların garanti süresi içinde yenilenmesi gereken parçaları,
  • c) Yabancı misyon mensuplarının, Türkiye'de çalışan yabancıların, yurt dışına hane nakli suretiyle gidecek Türk vatandaşlarının, daimi veya geçici görevle yurt dışına giden kamu görevlilerinin, bu durumlarının ilgili mercilerce belgelenmesi şartıyla, beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek mal ve taşıtlar, 
  • d)  Yurt dışında yerleşik tüzel kişiler, yabancı turistler ve yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek mal ve taşıtlar, 
  • e) Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler ve üniversitelerin; görevleri veya anlaşmalar gereği gönderecekleri mal ve taşıtlar,
  • f) Savaş, deprem, sel, salgın hastalık, kıtlık ve benzeri afet durumlarında; kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, üniversiteler, Kızılay ile kamu yararına çalışan dernek ve vakıfların gönderecekleri insani yardım malzemeleri.

Sınır Ticareti 

Ülkemizin Doğu ve Güneydoğu Anadolu coğrafi bölgelerine kara sınırı bulunan komşu ülkeler ile belirli sınır illerimiz arasında Sınır Ticaret Merkezlerinden (STM) veya yetkili sınır gümrük idarelerinden yapılan ihracat ve ithalata “sınır ticareti” denilmektedir.

Sınır ticaret merkezleri, gümrük işlemlerinin yürütülmesinde Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi dışında addedilir.

Sınır ticareti kapsamındaki işlemler, standart dış ticaret işlemlerinden farklı olarak:

  • - Genel dış ticaret uygulamalarına göre daha az formalite gerektirir.
  • - İthalatta gümrük vergisi muafiyeti sağlar.
  • - Sınır Ticareti Belgesi sahibi esnaf ve tacirler tarafından yapılabilir. 
  • - İthalat Uygunluk Belgesi ile ithalat yapılır.
  • - Komşu ülkelerden ithal edilen eşya sınır illerindeki halkın kullanımı için piyasaya arz edilir.
  • - Türkiye menşeli ya da Türkiye’de üretilen ürünler de komşu ülkelere ihraç edilir.

Halihazırda, Artvin, Ardahan. Kars, Iğdır, Ağrı, Van, Hakkâri, Şırnak, Mardin, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis ve Hatay sınır illerimizden sınır ticareti yapılabilmektedir.

Türkiye’den yurt dışına gönderilen ve yurt dışında belirli bir amaçla ve belirli bir süre kaldıktan sonra tekrar Türkiye’ye getirilen eşyaya uygulanan gümrük kuralları, ithal edilmek üzere yurt dışından Türkiye’ye getirilen eşyaya uygulanan gümrük kurallarından farklıdır. 

Bu kapsamdaki eşya herhangi bir alım-satıma konu edilmez.

Eşya yurt dışındaki bir alıcıya satılmak suretiyle değil, başka bir amaçla yurt dışı edilmektedir. Eşya yurt dışı edilirken, yurt dışında geçici süreyle kalacağı ve yurt dışına çıkış amacı yerine getirildiği zaman yeniden Türkiye’ye getirileceği bilinmektedir.

Bu kapsamdaki eşyaya uygulanan gümrük kuralları, eşyanın hangi amaçla yurt dışına çıkarıldığına ve yurt dışındayken herhangi bir işlem görüp görmediğine bağlı olarak değişmektedir. 

Gittiği ülkede bir işlem veya işçiliğe tabi tutulduktan veya yurt dışında tamir edildikten sonra yeniden Türkiye’ye getirilen eşyanın tabi olduğu gümrük kuralları “Hariçte İşleme Rejimi” olarak adlandırılır.

Yurt dışındaki bir alıcıya sattığınız ürünü kendiniz üretiyor ve üretimde kullandığınız girdilerin tamamını veya bir kısmını yurt dışından ithal ediyorsanız, bu ithalatlar sırasında size belirli kolaylıklar sağlayan özel bir sistemden yararlanabilirsiniz.

Gümrük ve dış ticaret mevzuatında “dahilde işleme rejimi” olarak adlandırılan bu sistemden faydalanmanız için, ithalat ve ihracat işlemlerini yapmadan önce, gümrük müdürlüğünden veya Ticaret Bakanlığı’ndan bir izin almanız gereklidir. Gümrük müdürlükleri sadece belirli ve sınırlı işlemlerde bu izni vermeye yetkilidir. İhracatçı firmaların bu sistemden faydalanmasını sağlayan izinlerin büyük bir kısmını Ticaret Bakanlığı (İhracat Genel Müdürlüğü) vermektedir. 

İşledikten sonra ihraç edeceğiniz bu girdilerin ithalatı sırasında, gümrük işlemlerini yaparken, gümrük idaresi tarafından alınması gereken vergileri ödemek yerine, bu vergileri karşılayan tutarda bir teminat verebilirsiniz.  İthal ettiğiniz bu girdileri kullanarak/işleyerek elde ettiğiniz ürünü ihraç ettikten sonra bu teminatı geri alabilirsiniz.

Dilerseniz, ithalat sırasında girdilere ait olan vergileri öder, bu girdileri işleyerek elde edeceğiniz ürünü ihraç edince, ödediğiniz vergileri geri alabilirsiniz.

Yaptığınız ihracat ile ilgili kayıtların ve belgelerin, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Eximbank ve bankalar gibi ihracat konusunda farklı görevleri ve yetkileri olan kurum ve kuruluşlar tarafından ve ihracat tamamlandıktan sonra istenmesi ve incelenmesi mümkündür. İhracat ile ilgili tüm kayıtlarınızı özenle tutmanız önemlidir.

Gümrük beyannameleri, faturalar ve taşıma belgeleri başta olmak üzere, ihracat ile ilgili tüm belgelerin, ihracat tamamlandıktan sonra ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından sizden istenebileceğini göz önünde bulundurmanız ve bu belgeleri titizlikle muhafaza etmeniz zorunludur. Ülkemizde bu belgelerin saklama süresinin kanunen 5 yıl olarak belirlendiğini hatırlatmak isteriz.

İhracat tamamlandıktan sonra, bu ihracatı yaptığınız için hak kazandığınız vergi iadesini talep etmek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığına başvurabilirsiniz.

Kurdukları ihracat bağlantısını sürdürmek, geliştirmek ve mallarını alıcısına zamanında teslim etmek isteyen ihracatçılarımızın, ihracatla bağlantılı her işlemi özenle yapmaları büyük önem arz etmektedir. 

Yaptıkları ihracatla ilgili sorun yaşamamaları için ihracatçılarımıza bazı uyarı ve tavsiyelerde bulunmak istiyoruz:

  •   1. Ürününüzü ihraç ettiğiniz ülkenin devlet makamları veya ürününüzü ithal eden firma ile sorun yaşamamanız için ihracatı yapmadan önce, ürünün o ülkeye ithalatında uygulanan kurallar ve ithalatçı firma hakkında yeterli araştırmayı yapmanızı tavsiye ediyoruz.  Malınızın alıcısı olan firma ile haklarınızı koruyan hükümler içeren bir sözleşme imzalamanız, sizi olası sorunlara karşı koruyacaktır.
  •   2. Ülkemizin uymakla yükümlü olduğu çeşitli uluslararası anlaşmalar ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) Kararları bulunmaktadır.

Ülkelerine yapılacak ihracatlardan önce, ürününüzün alıcısı olan şahsın, şirketin veya ülkenin ambargo veya benzeri bir yaptırım kapsamında olabileceğini göz önünde bulundurarak, eşyanız alıcısı olan kişi ya da şirket ve eşyanıza karşı ülkede uygulanacak olan yasal gereklilikler hakkında Ticaret Bakanlığı ve İhracatçı Birlikleri başta olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlar nezdinde araştırma yapmanız ve bilgi toplamanız faydalı olacaktır. 

Ticaret yapmamanız gereken bir kişi ya da şirketle ile ticaret ilişkisine girerek ya da eşyanızı ihraç etmemeniz gereken bir ülkeye ihraç etmeye çalışarak, ülkemizce yerine getirilmesi gereken uluslararası yükümlülüklere halel getirebileceğiniz gibi, şahsınızın ve şirketinizin ticari itibarının zarar görmesine neden olabilir, farklı ceza ve yaptırımlara maruz kalabilirsiniz.